هسته علمی پژوهشی اجتهاد سیستمی زیر نظر دانشکده الهیات با هدایت و نظارت علمی حضرت حجت الاسلام و المسلمین دکتر دهقانی فیروزآبادی) استاد راهنمای هسته پژوهشی اجتهاد سیستمی و هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام) اقدام به برگزاری ارائه علمی اجتهاد سیستمی در قالب دوره ای سه روزه (۲۵ تا ۲۷ شهریورماه ۹۸) کردند.
اهداف کلی و مرکزی دوره در دو محور دیده شده بود:
-ارائه مبانی، روش و برخی از خروجی های کارآمد (در زمینه فرآیندهای فعال در سیستم های تمدنی و حکومتی) در زمینه علم دینی؛ خطاب به اساتید دانشگاه و بالاخص استاد حجت الاسلام والمسلمین دکتر دهقانی فیروز آبادی به منظور نقد و ارزیابی
- ارائه چهارچوب کلی از محتوا و مسیر دستیابی به توانایی طراحی و تولید سیستم های تمدنی و نیز بدست آوردن برنامه احتمالی تربیت محقق برای دانشجویان در پایان دوره نیز تلاشهای صورت گرفته و محتوا، روش و خروجی های متعدد ارائه شده مورد تحسین دکتر دهقانی فیروز آبادی قرار گرفت و ایشان ابراز امیدواری کردند که با ادامه همکاریهای میان دانشگاه امام صادق علیه السلام و تلاشگران این عرصه، بتوان با بهرهگیری از توانایی و ظرفیتهای دو طرف قدمهای بسیار موثر و منتج در روش و تولید و طراحی سیستمها و فرآیندهای تمدنی از دین مبین اسلام با روش موجه و مورد تایید دین برداشت.
در روز اول از دوره سه روزه ارائه علمی اجتهاد سیستمی ، مبانی روش شناسی بصورت منظومه ای و مختصر بیان شد، در روز دوم، روش شناسی مذکور بصورت کامل بیان و ابزارهای مورد استفاده آن نیز بیان و از منظر حجیت، مورد بررسی قرار گرفت. در روز سوم نیز تطبیق روش بر مدل هایی که تا به حال در این دستگاه فکری برگرفته از اسلام، پیگیری شده است مورد تدقیق قرار گرفت.
محورهای ارائه شده در روز اول بصورت زیر است:
- مفهوم شناسی پارادایم شبکه ای
- مفهوم شناسی علم دینی
- مفهوم شناسی دین
- مفهوم شناسی تمدن و تمدن سازی
در پایان مباحث طرح شده میتوان به این جمع بندی رسید که:
براساس پارادایم شبکهای، دستیابی به یک دستگاه علمی و نظام فکری منسجم در موضوعات مختلف و علوم مختلف، موجّه و ممکن است. علوم انسانی اسلامی، در پارادایم شبکهای موجّه و ممکن است و پارادایم شبکهای، نقطه شروع در تحول علوم انسانی است. اگر علم دینی را نظر ابراز شده خداوند به بشر در مورد موضوعات و مسائل هستی در مقیاس شبکه هستی، در قالب وحی یا به عبارتی دیگر، بستههای موضوعی فرآیندمحور و انسجام یافته از گزارههای وحیانی و تمدن را نیز شبکه پایدار ساختارها و سیستمهای معرفتی، قانونی وفرهنگی، در مقیاس جمعی، که بهدنبال پاسخگویی به کل هرم نیازهای انسانها(چه فردی و چه گروهی) است، بدانیم آنگاه حرکت به سوی تمدن اسلامی بدون تولید علم دینی در موضوعات و مسائل علوم انسانی (علوم انسانی اسلامی) ممکن نخواهد بود.
لذا اگر به دنبال تمدن اسلامی هستیم لازم است اهتمام جدی به کشف فرآیندهای سیستم های تمدنی بر اساس گزاره های دین با روش موجه باشیم که تفصیل این روش و مراحل گام به گام آن و نیز بررسی تطبیق این مراحل بصورت کاملا عملیاتی در روز دوم و سوم کارگاه مورد بحث و بررسی قرار میگیرد.
در روز دوم نیز به بررسی مراحل عملیاتی اجتهاد سیستمی به عنوان الگوی اجتهاد در مقیاس تمدنی مورد بررسی قرار گرفت که عنوان شد مبنای پرداختن به علم دینی در مقیاس تمدنیف همان مبنای فقه جواهری است که برای تطابق آن با فضای اجتماعی و طراحی مدل های اجتماعی، لازم است ابزارهای لازم برای این تطابق را طراحی کرده و ضمن اثبات حجیت آنها، بصورت تأسیس اصل مورد استفاده قرار بگیرد.
مدل را میتوان در سه بعد مورد بررسی قرار گرفت:
-
تولید شبکه مسائل حداکثری در موضوع
-
تعریف موضوع
-
شکستن موضوع به متغیرهای تشکیل دهنده آن
-
-
-
- تبدیل متغیرها به مسائل مرتبط با موضوع
این مراحل طی سه مرحله پیگیری میشود:
-
طراحی اولیه با استفاده از تفکر و بحث گروهی و فردی
-
ویرایش با مراجعه به منابع تخصصی
-
- ویرایش با استفاده از مراجعه به متخصص
-
جمع آوری آیات و روایات مرتبط با شبکه مسائل بصورت چامع
-
- تعریف کلیدواژه هایی که مفهوما با شبکه مسائل مرتبط بهستند و لفظا در آیات و روایت یافت میشوند.
این مرحله در سه قسمت میتواند پیگیری شود:
-
تفکر فردی و گروهی
-
رجوع به منابعی که با رویکرد دینی به موضوع پرداخته اند
-
رجوع به متخصصینی با موضوع با رویکرد دینی آشنا هستند
-
- تکمیل کلیدواژه ها حین جستجوی اطلاعات و مواجهه با ادبیات جدید در روایات
-
جستجو بر اساس کلیدواژه ها و نیز باب های روایی مرتبط
-
- گزینش موارد جستجو بر اساس ارتباط مفهومی با شبکه مسائل
-
تحلیل و مدل سازی آیات و روایات مرتبط با شبکه مسائل
-
نمایه زنی به آیات و روایات
-
طبقه بندی نمایه ها
-
-
- تحلیل سندی روایات بصورت جمع بین اوقوف سندی و صدوری. اگر روایتی دارای سندی معتبر یا دارای قرائن منفصل مضمونی باشد، دلیل مستقل شناخته میشود و اگر بدون سندمعتبر وقرینه منفصله مضمونی باشد، به عنوان مؤید استفاده میشود.
- تحلیل دلالت های انفرادی آیات و روایات
- تحلیل دلالت های مجموعی آیات و روایات
مدل مورد بررسی نیز در روز آخر در موضوعات مستحدثه بررسی شده و مدل سه بعدی مذکور نیز که بر پایه اجتهاد جواهری است، در عمل مورد بررسی قرار میگیرد.
دفعات مشاهده: 687 بار |
دفعات چاپ: 174 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر