به همت معاونت پژوهشی دانشکده؛ وبینار علمی با موضوع «چالش های فقهی قرارداد بانکی اجاره به شرط تملیک از ماهیت تا اجرایی شدن» برگزار شد
به همت معاونت پژوهشی دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد و با مشارکت انجمن علمی دانشکده، سخنرانی علمی با موضوع «چالش های فقهی قرارداد بانکی اجاره به شرط تملیک از ماهیت تا اجرایی شدن» با ارائه آقای دکتر محمود اکبری (عضو هیأت علمی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی) در روز دوشنبه ۱۵ دی ۹۹ از ساعت ۱۰ الی ۱۲ به صورت مجازی برگزار گردید. یکی از عقود بانکداری بدون ربا در بخش تخصیص منابع عقد اجاره به شرط تملیک است که از این طریق جایگزین اعطای تسهیلات به شیوه مرسوم در بانک های ربوی می‌شود. این عقد با کاربرد وسیعی که دارد می‌تواند قسمت عمده‌ای از نیازهای موجود در واحدهای مختلف اقتصادی را مرتفع نماید. وضعیت موجود قرارداد اجاره به شرط تملیک در بانک، ازلحاظ فقهی و حقوقی در "ماهیت" و "احکام و آثار آن" مورد بحث است، علاوه بر آن، قانون عملیات بانکی و متن قرارداد اجاره به شرط تملیک در بانک، نیز از لحاظ فقهی اشکالات و چالشهایی دارد. درباره ماهیت«اجاره به شرط تملیک»، اگر چه برخی می‌پندارند که عقد جدیدی است که با عقود معهود در ابواب فقه معاملاتی و حقوقی منطبق نیست ولی براساس تحقیقات به عمل آمده، بایستی گفت ماهیت این عقد، همان اجاره است که در آن شرط تملیک لحاظ شده و بخاطر شرط تملیک ضمن عقد، احکام و آثار جداگانه دارد. بر همین اساس، ماهیت این قرارداد با چالشهایی همچون نقض قاعده العقود تابعه للقصود و صوری شدن، ابهام نوع شرط مندرج در قرارداد اجاره به شرط تملیک، و مبهم بودن نوع شرط فعل تملیک، روبرو است.
متن قرارداد بانکی نیز علاوه بر بعضی از اشکالات فقهی(حکم فسخ و کیفیت انحلال قرارداد، ضمان مستاجر، اسقاط همه خیارات، جریمه دیرکرد و ...)، با چالش عدم سازگاری با قاعده عدالت و اهداف شریعت(تعهدات یک طرفه مستاجر و مسولیت بی قید و بند ایشان در برابر همه هزینه ها و دعاوی با سلب هر گونه حق اعتراض)، و خلاء قانونی در برخی از موارد و احکام، مواجه است. ضمن اینکه وضعیت ظاهری این قرارداد، از حیث واضح بودن، نیز می‌تواند بهتر از آنچه هست باشد. باتوجه به گسترش این قرارداد و خالی بودن منابع فقهی و تألیفات حقوقی حول این عقد، جای یک تحقیق مستقل فقهی بر اساس مبانی فقهی و اصول و قواعد شرعی در چالش‌های قرارداد اجاره به شرط تملیک خالی بوده که در این جلسه به بخشی از جنبه های مختلف آن پرداخته شد.
البته با توجه به دامنه دار بودن این موضوع، ان شاء الله جلسه دیگری برای تکمیل مباحث برگزار خواهد شد.
متن قرارداد بانکی نیز علاوه بر بعضی از اشکالات فقهی(حکم فسخ و کیفیت انحلال قرارداد، ضمان مستاجر، اسقاط همه خیارات، جریمه دیرکرد و ...)، با چالش عدم سازگاری با قاعده عدالت و اهداف شریعت(تعهدات یک طرفه مستاجر و مسولیت بی قید و بند ایشان در برابر همه هزینه ها و دعاوی با سلب هر گونه حق اعتراض)، و خلاء قانونی در برخی از موارد و احکام، مواجه است. ضمن اینکه وضعیت ظاهری این قرارداد، از حیث واضح بودن، نیز می‌تواند بهتر از آنچه هست باشد. باتوجه به گسترش این قرارداد و خالی بودن منابع فقهی و تألیفات حقوقی حول این عقد، جای یک تحقیق مستقل فقهی بر اساس مبانی فقهی و اصول و قواعد شرعی در چالش‌های قرارداد اجاره به شرط تملیک خالی بوده که در این جلسه به بخشی از جنبه های مختلف آن پرداخته شد.
البته با توجه به دامنه دار بودن این موضوع، ان شاء الله جلسه دیگری برای تکمیل مباحث برگزار خواهد شد.
مطالب مشابه
دفعات مشاهده: 277 بار |
دفعات چاپ: 100 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر